سوال: خواهان دعوای تخلیه مورد اجاره را به جهت تغییر شغل مستاجر، مطرح کرده است و ضمن آن درخواست تأمین دلیل کرده، در حین اجرای قرار تأمین دلیل توسط عضو مجری قرار که مدیر دفتر دادگاه بوده، طرفین سازش، و صورت جلسه آن توسط مدیر دفتر تنظیم شده است. آیا سازش مزبور طبق تبصره ماده 182 قانون آیین دادرسی عمومی و انقلاب در امور مدنی در حکم سازش در دادگاه بوده یا تنظیم سازش نامه توسط قاضی موضوعیت دارد؟
اتفاق نظر
با توجه به اینکه در تبصره ماده مزبور مقنن صراحتا «سازش نامه تنظیمی از طرف قاضی مجری قرار» را به کار برده و علاوه بر این علی الاصول سازش نامه تنظیم شده در دادگاه و دفاتر اسناد رسمی دارای ارزش بوده و به رسمیت شناختن سازش نامه تنظیمی در جریان اجرای قرار استثنا بر حکم کلی بوده و در استثنا باید به قدر متیقن اکتفا کرد. از نظر حقوقی طبق ماده 1287 قانون مدنی نوشته ای جزء اسناد رسمی محسوب خواهد شد، که نزد مأمورین رسمی و در حدود صلاحیت آنان تنظیم شده باشد. با توجه به ماده 182 قانون آیین دادرسی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی سازش نامه تنظیمی مدیر دفتر در حکم سازش به عمل آمده در دادگاه محسوب نمی شود، لذا تنظیم سازش نامه توسط قاضی مجری قرار موضوعیت دارد و شایان ذکر است که انشای تبصره مزبور صرفا به جهت استعمال شکلی نبوده، بلکه قانون گذار به سازش نامه تنظیمی قاضی تأکید خاص کرده است.
نظر کمیسیون نشست قضایی(4)
نظر به اینکه سازش حین اجرای قرار مستلزم طرح دعوا و رسیدگی است، سازش در مرحله تأمین دلیل با فرض اینکه عضو اجرای قرار تأمین قاضی هم بوده باشد مشمول تبصره مواد 182 و 178 قانون آیین دادرسی مدنی نمی شود.