وکالت ممکن است به طور مطلق و برای تمام امور موکل باشد یا مقید برای امر یا امور خاص، همینطور وکالت از جهت موضوع به دو نوع وکالت عام و وکالت خاص تقسیم می شود، در واقع وکالت خاص در رابطه با یک یا چند کار معین میباشد که در متن وکالت نامه ذکر میشود ولی در وکالت عام، وکیل حق انجام مورد وکالت را درخصوص تمام اموال یا تمام امور موکل داراست و محدود به مال یا فعل معینی نیست.
ماهیت و شکل وکالت به سه نوع رسمی، عادی یا شفاهی تقسیم می شود و اما مورد وکالت باید انجام اموری باشد که به موجب قانون در انحصار شخص نباشد، مثلا شخص ورشکسته که از دخالت در اموال ممنوع است، نمیتواند در مورد آن به دیگری وکالت دهد.
وکالت چیست؟
وکالت در لغت یعنی واگذاری یا تفویظ اختیارات ولی در واقع وکالت عقدی است که به واسطه آن تمامی امور محوله با قید شرایط برای انجام امور و رسیدگی حقوقی به طرف دیگر سپرده می شود. مورد وکالت نباید از مواردی باشد که قانون مباشرت شخص اصیل را ضروری بداند، مثل وکالت در قسم و سوگند.
وکالت در دعاوی خانواده
۱ ـ وکالت معاضدتی در انواع وکالت در دعاوی
وکالتی مرتبط با موضوعات حقوقی برای ارجاع وکیل دادگستری از طریق کانون وکلا یا کارشناسان قوه قضاییه یا غیره صورت میگیرد.
۲ ـ وکالت تسخیری در انواع وکالت در دعاوی
وکالت برای دفاع متهم از جرائم امور کیفری قصاص نفس، رجم، حبس ابد، اعدام برای شخص معرفی میشود. تعیین وکیل تسخیری برای موکل الزامی است جز در موارد خاص جرائم منافی عفت که متهم از حضور یا معرفی وکیل امتناع میکند.
۳ ـ وکالت مطالعه پرونده در انواع وکالت در دعاوی
افرادی که قصد اطلاع حقوقی از بررسی پرونده و روند دادرسی را دارند میتوانند از وکالت مطالعهای پروندهای که زیر نظر وکلای دادگستری هستند استفاده کنند و یا اشخاصی که توان پرداخت حق وکالت در دفاع و پیگیری پرونده را ندارند میتوانند از حق انتخاب وکالت مورد نظر استفاده کنند.
۴ ـ حق الوکاله وکیل در انواع وکالت در دعاوی
چنانچه خواهان در پرونده حقوقی دارای وکیل باشد، حق الوکاله وکیل به موجب مواد ۵۱۵ و ۵۱۹ قوانین اجرای دادرسی دادگاه امور مدنی، از خوانده قابل مطالبه و درصورت وصول حق خواهان، خسارت دادرسی یا هزینه دادرسی و حق الوکاله وکیل از محکوم علیه طلب میشود و هزینه داشتن وکیل، برای خواهان محکوم له به صورت رایگان تمام خواهد شد.
۵ ـ وکالت تعینی در انواع وکالت در دعاوی
وکالتی است که فرد یا شخص به وکیل انتخابی خود یا تعینی ارجاع میدهد، وکیل میتواند وکیل پایه یک یا پایه دو دادگستری باشد.
۶ ـ وکالت اشخاص حقوقی در انواع وکالت در دعاوی
اعطای وکالت به وکیل دادگستری نسبت به اقامه دعوا، دفاع و پیگیری امورات حقوقی از سوی شرکتهای خصوصی که در دادگاهها و دادسراها پذیرفته نیست.
۷ ـ وکالت اتفاقی در انواع وکالت در دعاوی
افرادی که پرونده وکالت یا شغل مرتبط با وکیل دادگستری ندارند ولی معلومات کافی برای وکالت خویشاوندان نسبی و سببی خود تا درجه دوم از طبقه سوم وکالت را دارند، میتوانند وکالت اتفاقی را انتخاب کنند. امکان وکالت اتفاقی چند نوبت در سال به آنها داده میشود.
۸ ـ وکالت اداری در انواع وکالت در دعاوی
افراد یا اشخاصی که توان و فرصت کافی برای انجام امورات خود در ادارات را ندارند میتوانند جهت بررسی روند امور اداری خود وکالت اداری درخواست کنند.
آیا برای اخذ ثمن یا وکالت در پرداخت مالیات یا قبض مبیع نیاز به وکیل دارد؟
موضوع وکالت دو جنبه مادی و حقوقی دارد، وکالت در عقد نکاح یک امر حقوقی است، ولی وکالت در این مورد، مادی و تصرف مادی محسوب میشود.