پرسش: آیا مطب یا دفتر وکالت از حیث تعلق سرقفلی محل کسب یا پیشه یا تجارت محسوب است یا در حکم محل سکنی؟
نظر اکثریت قریب به اتفاق که در تاریخ 21/3/66 اعلام گردید.
چون مطب یا دفتر وکالت عرفا محل سکونت نیست بلکه محل کار و درآمد تلقی می شود و از نظر مقررات مالیاتی و نظام پزشکی طبابت و وکالت نوعی شغل و پیشه و دارای جنبه انتفاعی است و با توجه به اینکه حقوق کسب و پیشه در واقع جبران زیان ناشی از تخلیه محل کار و فعالیت انتفاعی مستأجر و از بین رفتن موقعیت شغلی او است که طی سالیان متمادی فراهم شده و این معنی درخصوص پزشک و وکیل نیز صادق است. بنابراین مطب و دفتر وکالت درحکم محل سکونت نیست و به اعتبار حرفه و پیشه بودن وکالت و طبابت و جنبه انتفاعی داشتن، سرقفلی به آن تعلق می گیرد و بند 24 تبصره الحاقی به ماده 55 قانون شهرداری هم مؤید این معنی است. زیرا این بند که در مقام بیان عدم جواز دایر کردن مشاغل تجاری درمحل های مسکونی است مطب و دفتر وکالت را استثنا کرده و گفته است: «…. از نظر این قانون استفاده تجاری محسوب نمی شود» یعنی، بنا به مفهوم مخالف اصل بر شغل و پیشه بودن طبابت و وکالت است و استثنائأ تنها از نظر این قانون استفاده تجاری محسوب نمی شود و می توان در محل سکنی، مطب یا دفتر وکالت دایر کرد.
نظر اقلیت
نظر به اینکه کار و اشتغال در مطب و دفتر وکالت به اعتبار شخصیت پزشک یا وکیل صورت می گیرد نه به اعتبار موقعیت محلی و مرغوبیت مکان که تخلیه آن موجب از بین رفتن شهرت شغلی و ضرورت تعلق حقوق کسب و پیشه و تجارت به پزشک و وکیل شود و با توجه به صراحت بند 24 تبصره الحاقی به ماده 55 قانون شهرداری مبنی بر غیر تجاری بودن این مشاغل، مطب و دفتر وکالت در حکم محل سکنی است و سرقفلی به آن تعلق نمی گیرد. نظریه مورخ 20/3/51 اداره حقوقی نیز این عقیده را تأیید می کند.
